Metaverse teknolojilerinde sıradaki gelişmeler neler olacak ve bu konuda neler yapılabilir? Tecrübelerimize dayanarak, bu soruyu yanıtlamak için altı öngörümüz bulunmakta. Bu tahminler, Metaverse'ün yaygınlaşma sürecini, en hızlı gelişecek teknolojileri, şirketinizin risk almadan nasıl adımlar atabileceğini ve çok daha fazlasını içeriyor. Metaverse teknolojileri tam anlamıyla olgunlaşmamış olsa da, bugünden itibaren gerçek iş değeri yaratmaya başlayabilir ve sizi yarının şekillendirilen dünyasına hazırlayabilir.
2022'deki Metaverse konuşmalarının çoğu tüketicilerle, özellikle de genç tüketicilerle ilgiliydi. Uygulama alanları arasında oyunlar, sanal deneyimler, kripto parayla alışveriş ve diğer dijital varlıklar bulunuyordu. Bu uygulamalar hızla büyümeye devam ederken, 2023 yılında iş uygulamalarının öne çıkacağına inanıyoruz. Bunun bir işareti olarak PwC 2022 ABD Metaverse Araştırmasında iş dünyası liderlerinin Metaverse teknolojilerinde en çok keşfetmeyi düşündükleri kullanım alanı, %42’lik güçlü bir pay ile "eğitim ve işe alım" alanıydı. İkinci sırayı ise %36’lık oranlarıyla “iş arkadaşlarıyla etkileşim” ve “müşteriler için sanal içerik oluşturma” alanları paylaşıyordu.
Gün geçtikçe daha fazla şirket, fiziksel faaliyetlerini Metaverse üzerinde simüle etmekte. Örneğin, perakendeciler fiziksel mağazalarını dijital ortamda yeniden yaratma imkanına sahipler. Metaverse, müşterilere ve çalışanlara yenilikçi tasarımlarla sanal ortamları deneyimleme imkanı sağlıyor. Bu sayede, memnuniyetin ve satışların artışına katkıda bulunan faktörler belirleniyor. Aynı şekilde, restoran işletmecileri de mutfaklarını ve oturma düzenlerini sanal ortamda test ederek aynı avantajlardan faydalanıyor.
Önümüzdeki yıllarda tüketicilerle şirket Metaverse’leri arasındaki etkileşimi arttırmak için, avatarlar tarafından yönlendirilen çağrı merkezi desteği, finansal eğitim, uzaktan-sağlık, yeni ve kapsamlı ticaret deneyimleri gibi Metaverse’e özgü çeşitli ürün ve hizmetler görmeyi bekliyoruz.
Bu teknolojiye ulaşmak için atılabilecek en etkili adım, Metaverse'ü kullanmaya başlamak. Metaverse girişimlerinizi belirli ve ölçülebilir iş çıktılarıyla uyumlu hale getirebilirsiniz. Günümüzde, Metaverse'ün sağlayabileceği yaygın çıktılar arasında marka oluşturma, müşteri etkileşimini artırma, gelir akışlarının çeşitlendirilmesi, işgücünün güçlendirilmesi ve süreç optimizasyonu yer alıyor. Hedeflerinizi belirledikten sonra, Metaverse’e özgü fiyatlandırma ve ortaklık stratejileri gibi ihtiyaç duyulan yeni yetkinlikleri geliştirebilirsiniz. Kontrol testi, proje yönetimi ve performans takibi gibi önlemlerle Metaverse girişimlerinizi sürdürülebilir hale getirebilirsiniz.
Metaverse girişimlerinin işlevsellikten çok güvene bağlı olarak yükseleceğine ya da zayıflayacağına inanıyoruz.
Şirket operasyonlarını kusursuz bir deneyim sunan, ancak minimum güvenlik sağlayan bir Metaverse platformuna getirir miydiniz? Yoksa şirketinizin bir Metaverse dolandırıcılığı, güvenlik ve gizlilik ihlali veya veri koruma cezaları ile anılmayacağından emin olmayı mı tercih ederdiniz? Bu tehlikelerin bazılarına aşinayız, bazıları ise tamamen yeni. Müşterilerinizin maruz kalacağı bir istismar, üç boyutlu dijital dünyada çok daha ağır sonuçlara yol açabilir.
Bu durum başlangıçta korkutucu gelebilir, ancak endişelenmeyin. Metaverse, yeni bir risk yönetimi yaklaşımını gerektirmiyor. Yeni riskleri yönetmeye ve güveni artırmaya odaklanan değişiklikleri gerçekleştirerek mevcut yaklaşımlarınızı geliştirebilirsiniz.
Metaverse'ün sorumlu bir şekilde kullanımı için, altı ana güven ve risk alanı bulunuyor. Bu alanlar; ekonomi, veri, yönetişim, dijital kimlik, kullanıcı deneyimi ve süreklilik alanlarında yeni gelişmeleri kapsamakta.
Metaverse risklerini yönetmek için rehber olacak unsur, sürecin başından itibaren ve sürekli olarak güven faktörünü tasarlamaktır: Eğer Metaverse girişimlerinize risk yönetimini henüz taslak aşamasındayken entegre ederseniz, sonradan pahalı düzeltmelere ihtiyaç duyma olasılığınız azalır. Diğer önemli unsurlar arasında şunlar yer alıyor:
Üst düzey yöneticilerin yetkinliklerini geliştirmek; çünkü Metaverse hakkında anlayışları olmadan stratejik kararlar almaları riskli olacaktır.
Şirketiniz ve girişimlerinize özgü bir risk sınıflandırması oluşturmak.
Disiplinler arası iş birliği; çünkü pek çok Metaverse riski sadece tek bir iş biriminin yönetebileceği kapsamdan fazlasını içeriyor.
Sanal gerçeklik (VR) çok fazla gündemde olan bir teknoloji ve biz bu teknolojiye inanıyoruz. Şirketimizde bu teknolojiyi işe alım, eğitim, iş birliği, müşteri deneyimi ve daha birçok alanda kullanıyoruz. Ancak Metaverse’e uzanan yolda VR'ın yanı sıra artırılmış gerçekliği (AR) destekleyen cihazlar, dizüstü bilgisayarlar ve akıllı telefonlar gibi birçok yol da bulunuyor.
Temel olacağına inandığımız, hala dönüşüm sürecinde olan bir teknoloji: üretken yapay zeka (Generative AI). Yapay zeka, Metaverse kullanıcılarının ne satın aldığı, neler yaptığı ve deneyimlediği, kimlerle tanıştığı ve markalarla nasıl etkileşim kurduğunu takip ederek yeni içgörüler elde edebilir.
Yapay zeka, teknik deneyimi olmayanların bile sürükleyici bir Metaverse deneyimi yaratmasını mümkün kılabilir. Günümüz internetinde bir web sayfası tasarlamak için kod yazmayı bilmenize gerek olmadığı gibi, bir Metaverse alanı oluşturmak için de teknoloji uzmanı olmanıza gerek olmayacak. Üretken yapay zeka, bilgisayar tarafından oluşturulmuş avatarların daha gerçekçi bir seviyede etkileşime geçmesini destekleyebilir.
Elbette, bu yapay zeka gelişmeleri yeni riskleri beraberinde getirerek deep fake’ler veya istismarlara sebep olabilir. Bu gelişmelerin yeni uyum zorunluluklarını ortaya çıkarması muhtemel görünüyor.
Sorumlu yapay zeka kullanarak Metaverse’de üretken yapay zekanın (Gen AI) istediğiniz şekilde çalışması için ilgili çerçeveyi oluşturabilirsiniz. Metaverse'de yapay zekanın ilerlemesi, aynı zamanda veri stratejisini ve yönetişimini daha genel anlamda güncelleme fırsatı da sunabilir.
Metaverse yakında şirketinizin her alanına dokunabilir. PwC Metaverse araştırmasına göre ABD’deki yöneticilerin %82’si Metaverse’ün üç yıl içinde iş faaliyetlerinin parçası olmasını bekliyor. Metaverse'ün potansiyel olarak her yerde var olabileceği düşünüldüğünde, her üst düzey yöneticinin bu konuda kendini geliştirmesi gerekiyor. Hatta belki de özellikle teknoloji alanında çalışmayan yöneticilerin bu alana eğilmesi gerekebilir. Ortaya çıkabilecek potansiyel sorumluluklardan birkaç örnek:
Teknoloji alanında faaliyet göstermeyen yöneticilerin birbirleriyle ve şirketlerinin Metaverse altyapısını, deneyimini ve veri hatlarını oluşturacak ve koruyacak dijital, inovasyon, bilişim ve bilgi güvenliği yetkilileriyle yakın temasta çalışması gerekir.
Yukarıda değindiğimiz gibi birçok ekibin becerilerini geliştirmesi gerekecek ancak bu kadarı yeterli değil. Birçok kıdemli liderin dahil olmasıyla ortaya çıkabilecek anlaşmazlık ve yanlış anlamalardan kaçınmak için şirketinizin tüm Metaverse faaliyetlerini yönetme yetkisini bir kişiye vermeyi düşünebilirsiniz. Bu sorumluluk yeni bir pozisyon veya mevcut bir role yeni sorumluluklar eklenerek yönetilebilir. Her şekilde, önceliklerinden biri yöneticiler arasında iletişimi güçlendirmek olacaktır. Örneğin, dijital varlık tabanlı Metaverse işlemleri arttıkça CISO ve CFO'nuzun birlikte daha fazla zaman geçirmesi gerekebilir.
Şirketiniz çoğu şirket gibi sürdürülebilirlik girişimlerine giderek daha fazla önem veriyorsa, Metaverse size yardımcı olabilir. Örneğin, Metaverse toplantıları bazı yüz yüze toplantıların yerini alabilir ve önemli bir karbon emisyonu kaynağı olan iş seyahatlerini azaltabilir. Fiziksel dünyadaki operasyonlarınızın Metaverse'deki dijital ikizleri verimliğinizi arttırabilir. Metaverse’deki mağaza vitrinleri, tüketicilerin fiziksel ürünlerin dijital kopyalarını denemelerine olanak sağlayarak iade edilen ürünlerin kargo ihtiyacını azaltabilir. Dijital token’larla birlikte Metaverse, tedarik zincirinizdeki çevre zararını azaltmak üzere hammadde kaynaklarını takip etmeye yardımcı olabilir.
Daha kapsayıcı işgücü ve evrensel olarak erişilebilir hizmetler mi arıyorsunuz? Faaliyetlerinizin çoğunu sanal hale getirerek, coğrafi sınırlardan ve birçok fiziksel sınırlamadan kurtararak çok daha fazla insana ulaşabilirsiniz. Metaverse'ün gerçekçi simülasyonu, paydaşları gözlemlemek, katılmak ve etkileşimde bulunmak üzere her yere davet etmenizi sağlayarak hesap verebilirliği ve şeffaflığı artırmanıza da yardımcı olabilir.
Ancak, Metaverse'ün iyi bir güç olma potansiyelini gerçekleştirmek için kararlılık gerekiyor. Örneğin, Metaverse'ün faydalarına en çok ihtiyaç duyanların bu teknolojiden yararlanabilmesi için, dezavantajlı toplumlardaki dijital uçurumu kapatmaya yatırım yapmak isteyebilirsiniz.
Metaverse girişiminizi iyilik için bir güç (ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada bir yardımcı) haline getirmek için yol gösterici ilke risk yönetimi ile oldukça benzer. Bu öncelikleri en başından itibaren tasarlayın. Sürdürülebilirlik hedeflerini Metaverse girişiminizin temeline entegre ederek, gelecekte başarılı olmanın yanı sıra yatırımcılar, çalışanlar ve diğer paydaşlar arasında destek kazanma şansınızı artırabilirsiniz. Aynı zamanda, sürdürülebilirlik etkisini ölçme ve raporlama yöntemlerini kullanarak, Metaverse girişiminizin ve Metaverse'ü mümkün kılan temel teknolojilerin sürdürülebilirlik hedeflerine nasıl katkıda bulunduğunu gösterebilirsiniz.
Tüm yeni teknolojiler için yeni yetkinlikler gerekir. Ancak Metaverse ve onu destekleyebilecek teknolojiler, bazı son derece uzmanlaşmış yetkinlikler gerektiriyor. Bu yetkinliklerden bazıları birkaç yıl önce neredeyse hiç yoktu. Birçok Metaverse faaliyetini desteklemek için büyüyen Web3 ekosisteminde işlemleri takip etme ve onaylama, verileri toplama ve koruma ihtiyacı buna bir örnektir. Diğer beceriler yeni olmasa da daha önce yalnızca belirli sektörlerde bulunuyordu. Sürükleyici deneyimler yaratmaya yardımcı olmak için 3D sanatçılar ve tasarımcılarla birlikte çalışan bir 3D modelleyiciniz var mı? Bir oyun şirketi değilseniz, cevabınız muhtemelen hayır olacaktır.
Eğer bu ihtiyacı şüpheyle karşılıyorsanız, internet ve beraberinde getirdiği tüm yeni işleri hatırlayın. Kuşkusuz, bir nesil önce birçok şirket lideri, web tasarımcılarına ve internet kullanıcı deneyimi uzmanlarına olan ihtiyacı sorguluyordu ve hatta web üzerinde faaliyet göstermek için gereken tüm yeni siber güvenlik ve veri bilimi becerilerini düşünmemişti. Bu becerilerin birçoğu zaten kısıtlı kaynaklı iken, onları edinme veya geliştirme konusunda geç kalmamak çok daha iyi olacaktır.
Metaverse becerilerini temel seviyede Metaverse'ün kendi içinde, hazır eğitim modülleriyle öğretebilirsiniz. Ancak yeni, yüksek derecede uzmanlaşmış beceriler için daha etkili bir yaklaşıma ihtiyacınız olabilir: teknoloji uzmanlarınızı ilgili alanlarda yoğunlaştırılmış eğitim için göndermek, yeni personel almak ve size önemli becerileri sağlayabilecek üçüncü taraflarla ortaklık kurmak bunlara örnek olabilir. Ayrıca, yaratıcı ve yenilikçi teknolojilerde çalışan uzmanları çekebilecek ve onları bağlayabilecek bir kültürün geliştirilmesi de önemlidir.
Listelediğimiz altı öngörü de Metaverse'ün dönüştürücü olan yönleriyle ilgilenmeyi amaçlıyor. Dijital ve fiziksel dünyalar daha önce hiç olmadığı kadar birleşiyor. Fiziksel ve dijital kimlikleri, ürünleri ve varlıkları birleştirmek, bunları platformlar arasında taşımak, paylaşmak veya satmak her zamankinden daha mümkün hale geliyor. Bu fırsatlar ve gelişmeler, şirketler için fazla vakit kaybetmeden harekete geçmeyi gerektiriyor.