Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı (Seri No:311)

07.12.2019 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliklerle ilgili olarak hazırlanan Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde yayınlanmıştır.

Başkanlık, söz konusu Taslağa ilişkin görüş ve önerilerin 24.02.2020 tarihine kadar kendilerine iletilebileceğini duyurmuştur.

Tebliğ Taslağında yer alan bazı açıklama ve düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.

1. Çalışanlara Taşıma Hizmeti Verilerek Sağlanan Menfaatlerde İstisna

7194 sayılı Kanun’la, işverenlerce taşıma hizmeti verilmeyen durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin 10 TL’yi (2020 yılı için 12 TL) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması halinde, bu tutarın da gelir vergisinden istisna olması hükme bağlanmıştır.

Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile hizmet erbabına ulaşım bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilmeye devam edecektir.

Tebliğ Taslağında bu istisnanın uygulanabilmesi için aşağıdaki koşullara uyulması gerekmektedir.

• İşveren tarafından, çalışanların toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak amacıyla ulaşım vasıtası temini veya hizmet satın alınması suretiyle taşıma hizmeti verilmiyor olması.
• Taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının, münhasıran hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için kullanacağı toplu taşıma araçlarında geçerli olması.
• Ödemenin fiilen çalışılan günlerle sınırlı olması.
• Ulaşım bedelinin günlük belirlenen tutarı (2020 yılı için 12 TL) aşmaması.
• Toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının teminine ilişkin harcamaların belgelendirilmesi.
• Tebliğ Taslağına göre, aşağıdaki durumlarda istisna uygulanmayacaktır:
• Ulaşım bedelinin nakit olarak verilmesi.
• Ulaşım bedeli karşılığının, başka alışverişlerde de kullanılabilecek ödeme araçları şeklinde verilmesi.
• Çalışana araç tahsis edilmesi.
• Çalışılmayan günler için de ulaşım bedeli ödenmesi.
• Çalışanlara taşıma hizmeti verilmesinin yanında ilave olarak toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçları verilmesi.

2.  Binek Otomobil Gider, Amortisman ve Kiralarının Gider Yazılmasına Sınırlama

7194 sayılı Kanun’la, faaliyetleri binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere;

• Binek otomobillerine ilişkin giderlerin, ticari ve mesleki kazancın tespitinde dikkate alınabilecek kısmı, gider toplamının %70’i ile sınırlandırılmış (Gider tutarının %30’u kanunen kabul edilmeyen gider)
• Kiralanan binek otomobillerinin her birine ilişkin kira giderlerinin ticari ve mesleki kazancın tespitinde dikkate alınabilecek tutarı aylık 5.500 lirayla sınırlandırılmış, (5.500 lirayı geçen tutar kanunen kabul edilmeyen gider)
• Binek otomobillerinin iktisabında ödenen özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının gider kaydedilebilecek kısmı 115.000 lirayla (2020 yılı için 140.000 lira) sınırlandırılmış, (140.000 lirayı geçen tutar kanunen kabul edilmeyen gider)
• Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 lirayı (2020 yılı için 160.000 lira), bu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 lirayı (2020 yılı için 300.000 lirayı) aşan otomobillerin, ticari ve mesleki kazancın tespitinde dikkate alınacak toplam amortisman tutarı, bu tutarların amortisman tutarıyla sınırlandırılmıştır (160.000 veya 3000.000 lirayı geçen tutarların amortismanı kanunen kabul edilmeyen gider.)

Tebliğ Taslağında bu düzenlemelere ilişkin olarak ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.

Taslakta yapılan açıklamalardan dikkat çeken bazı konular şunlardır:

a) Kiralama ve iktisap giderleri

Taslakta kiralama ve iktisap giderleriyle ilgili olarak şu açıklamalar yapılmıştır

• Gider olarak dikkate alınabilecek tutar olan aylık kira bedelinin 2020 yılı için 5.500 Türk lirasına kadarlık kısmı katma değer vergisi hariç bedeldir. KDV’nin indirim konusu yapılamadığı durumlarda, indirim konusu yapılamayan KDV dahil 5.500 TL’lik tutar, safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilir.
• Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin yapılan ödemelerde aylık kiralama gideri kısıtlaması söz konusu değildir.
• Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinin (d) bendi uyarınca, gelir ve kurumlar vergisi yönünden kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilememektedir. Bu kapsamda, binek otomobillerin kiralanması durumunda kira bedellerinin Kanun maddesinde ilgili yıl için belirlenen azami tutarı aşması halinde, aşan kısma ait katma değer vergisi gelir ve kurumlar vergisi yönünden kazancın tespitinde ayrıca gider olarak dikkate alınmayacaktır.
• 01.01.2020 tarihinden önce başlayıp Kanun’un yürürlük tarihinden sonrasını da kapsayan kiralamalarda, yürürlük tarihinden sonrasına tekabül eden kira bedelleri gider kısıtlamasına tabi olacaktır.
• Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillerin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının 2020 yılı için en fazla 140.000 Türk lirasına kadarlık kısmı ticari veya mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

b) Tamir, bakım, yakıt ve benzeri giderler

Taslakta tamir, bakım, yakıt ve benzeri giderlerle ilgili olarak şu açıklamalar yapılmıştır.

• Kısıtlanan giderler genel olarak taşıtların tamir, bakım, yakıt, sigorta ve benzeri cari giderleridir.
• Yapılan giderlerin işletmeye veya envantere kayıtlı ya da kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin olup olmamasının bir önemi yoktur.
• Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin, finansal kiralama konusu binek otomobillerin “Haklar” hesabında aktife alındığı dönemi izleyen dönemler için yapılan faiz giderlerinin tercihen doğrudan gider olarak dikkate alınmak istenmesi halinde, bu giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.
• 01.01.2020 tarihinden önce iktisap edilen veya kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin Kanun’un yürürlük tarihinden sonrasına tekabül eden giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

Tebliğ Taslağında yer alan örneklerde, yukarıda sayılan giderler dışında, otopark giderleri ile köprü ve otoyol geçiş ücretleri de kısıtlama kapsamında gider olarak sayılmıştır.

c) Amortisman giderleri

Taslakta binek otomobillere ilişkin amortisman giderleriyle ilgili olarak şu açıklamalar yapılmıştır.

• Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 2020 yılı için 160.000 TL, söz konusu vergilerin tercihen maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 2020 yılı için 300.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
• Amortismanlara ilişkin gider kısıtlaması 7194 sayılı Kanun’un yayımlandığı 07.12.2019 tarihinden itibaren iktisap edilen binek otomobillere uygulanacaktır. Bu tarih ile 2019 yılı sonuna kadar iktisap edilenlerde gider olarak dikkate alınabilecek amortismana esas bedel; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirası, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tâbi tutarı 250.000 Türk lirasıdır. 07.12.2019 tarihinden önce iktisap edilmiş binek otomobillerde amortisman, değişiklik öncesi hükümlere göre gider yazılabilecektir.
• Finansal kiralama yoluyla işletme aktifine alınmış ve rayiç bedel ile sözleşmeye göre kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden “Haklar” hesabında izlenen binek otomobillerde, aktife alınan bedelin o yıl için belirlenen amortismana esas tutarı aşması halinde, binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

3. Diğer konular

Tebliğ Taslağında yukarıda özetlenen iki konu dışında, 7194 sayılı Kanun’la;

• Yeni gelir vergisi tarifesinde yapılan değişikliğe,
• Ücretlerin vergilendirilmesiyle ilgili yapılan değişikliklere,
• Telif kazançlarının vergilendirilmesinde istisna uygulaması konusunda yapılan düzenlemelere,
• Karşı taraf avukatına ödenen vekalet ücretlerinin vergilendirilmesiyle ilgili yapılan değişikliğe

ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

İlgili tebliği taslağına ulaşmak için tıklayınız.