Konaklama Vergisi ve KDV

Kemal Oktar Kıdemli Konu Uzmanı, PwC Türkiye

Nasıl Bir Ekonomi Gazetesi

13 Ocak 2023

6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 7194 sayılı Kanunla değiştirilen 34.  maddesinde düzenlenen Konaklama Vergisi 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu  verginin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlendiği Konaklama Vergisi  Uygulama Genel Tebliği 14 Aralık 2022 tarihinde Resmî Gazetede yayımlandı. Tebliğdeki  açıklamalar KDV uygulamasını çağrıştırsa da iki vergi arasında önemli ayrılıklar göze  çarpıyor. 

Önce benzerliklerine bakalım. Konaklama hizmeti her iki verginin konusuna  giriyor. Vergiyi doğuran olay, konaklama hizmetinin tamamlanması ile meydana geliyor.  Matrah tanımı, matraha dahil olan (fiyat farkı, kur farkı, vade farkı gibi) ve olmayan (ticari  teamüllere uygun iskontolar gibi) unsurlar aynı. Konsept olarak bedeli konaklama  hizmetine dahil edilmiş olan işletme içinde verilen (kahvaltı, yemek, eğlence, havuz,  sauna, plaj gibi) hizmetler, her iki vergi uygulamasında konaklama hizmeti bedeli olarak  değerlendiriliyor. İşletme dışında gerçekleşen hizmetler (ulaşım, transfer, şehir turu,  balon gezisi gibi) ise faturada ayrıca gösterilmek veya ayrı fatura düzenlenmek şartıyla  konaklama hizmeti bedeline dahil edilmiyor. Bedeli bulunmayan veya bilinmeyen ya da  paradan başka değerler olması hallerinde matrah olarak Vergi Usul Kanununa göre  belirlenecek emsal bedel esas alınıyor. Bu iki vergi birbirinin matrahına girmiyor.  Düzenlenen faturada aynı matrah üzerinden hem konaklama vergisi hem de KDV  hesaplanıp toplam bedel belirleniyor. Vergilendirme dönemi bir ay. Beyan ve ödeme takip  eden ayın 26. gününe kadar. (Konaklama vergisi tebliğinin yayımında sonra KDV beyan  ve ödeme süresi takip eden ayın 28’ine çekildi) 

Gelelim farklılıklara: 

- KDV her safhada uygulanıyor. Gerek konaklama tesisinin acenteye, gerek  acentenin müşterisine konaklama hizmeti satışında KDV doğuyor. Konaklama vergisi ise  tek safhalı, sadece konaklama tesisinin verdiği hizmet bu vergiye tabi. Acentelerin  müşterilerine konaklama hizmeti satışı konaklama vergisine tabi değil. 

- Ticari, sınai, zırai veya serbest meslek faaliyeti kapsamında olmayan konaklama  hizmetleri KDV’ye tabi değil. Örneğin kamu kurum ve kuruluşlarının misafirhane, kamp,  eğitim tesisi gibi yerlerde verdiği konaklama hizmetleri kâr amacı gütmediğinden ticari  faaliyet sayılmıyor ve bu vergiye tabi tutulmuyor. Keza ticari işletmelerin personeline, iş  ilişkisinde bulunduğu kişi veya kuruluşlara (örneğin gönderdiği müşterilerle birlikte  konaklayan acente elemanlarına) verdiği bedelsiz konaklama hizmeti KDV’ye tabi  tutulmuyor. Ancak konaklama vergisinde bu tür muafiyetler yok. Yukarıda sayılan  konaklamalar konaklama vergisine tabi. 

- Konaklama hizmeti verilmeden fatura veya benzeri vesika düzenlenmesi halinde  KDV doğuyor, ama konaklama vergisi doğmuyor. Dolayısıyla konaklama hizmeti 

gerçekleşmeden (örneğin müşteri otele giriş yaptığında) fatura veya benzeri vesika  düzenlenirse KDV hesaplanmak zorunda. Hesaplanan verginin, belgenin düzenlendiği  dönem için verilecek KDV beyannamesi ile beyan edilip ödenmesi gerekiyor. Konaklama  vergisi ise hizmet gerçekleştiğinde (müşterinin çıkış tarihinde) doğduğundan bu tarihte  konaklama vergisinin gösterileceği yeni bir fatura veya benzeri vesika düzenlenmesi  gerekiyor. Çıkış tarihi sonraki aya sarkarsa, konaklama vergisi KDV beyanından bir ay  sonra beyan edilip ödenecek. Özellikle erken rezervasyonlarda fatura düzenlenirse KDV  ile konaklama vergisinin beyanı ve ödenmesi arası çok uzun olabilir. 

- Konaklama bedeli döviz olarak belirlenmiş ise durum daha da karışıyor. KDV,  faturanın düzenlendiği tarihteki Merkez Bankası alış kuruna göre Türk lirasına çevrilen  değer üzerinden hesaplanacak. Konaklama vergisi ise müşterinin tesisten çıktığı günkü  kur üzerinden hesaplanacak. Döviz olarak belirlenen bedelin tamamının veya bir kısmının  hizmet gerçekleştikten sonra tahsil edilmesi halinde, doğacak kur farkı için hem KDV,  hem de konaklama vergisi farkı hesaplanacağı da göz ardı edilmemeli. 

Henüz ilk beyan ve ödeme tarihi gelmemiş olan konaklama vergisi uygulamasında  başka sorunlar doğması muhtemel. Her zaman olduğu gibi kervan yolda düzülür  özdeyişine uyarak sorunlar yaşandıkça çözümler üretilecektir. Gelir İdaresi Başkanlığının  uygulamaya yön verecek özelgeleri izlenmeli.

Etiketler

Bizi takip edin