Dijital Satınalma Araştırması 2020
Türkiye için satınalma alanında dijitalleşme ön planda olmaya devam ediyor. Türkiye'de, satınalma alanında dijital dönüşüm Avrupa'daki şirketlere göre daha öncelikli durumda. Gelecek iki yıllık satınalma dijitalleşme yol haritasındaki ilk öncelik ise veri analizi ve görselleşme.
Pandemi sürecindeki yoğun çalışmalarımız neticesinde PwC EMEA olarak yeni dijital teknolojilerin satınalma alanında ne kadar yaygın ve başarılı kullanıldığı ile ilgili daha fazla iç görü elde etmek amacıyla gerçekleştirdiğimiz Dijital Satınalma Anketi’nin üçüncü sonuç raporunu sizlerle paylaşmaktan memnuniyet duyuyoruz. Dijital uygulamaların her geçen gün satınalma ve tedarik yönetiminin ayrılmaz bir parçası olarak neredeyse tüm satınalma ve tedarik süreçlerini geçmişe göre hem daha yüksek oranda hem de daha artan bir ivme ile etkilemektedir. EMEA Bölgesi’nde 30’a yakın ülkeden 400’den fazla katılımcının yanıtlarını içeren bu çalışmaya 73 yanıt ile yüksek düzeyde katılım göstererek değerli katkı sağlayan Türkiye’deki satınalma profesyonellerine çok teşekkür ederiz. PwC Türkiye olarak pandemi döneminde öne çıkan ve değişen dengeler doğrultusunda dijitalleşme de dahil olmak üzere satınalma ve tedarik yönetimi alanında stratejiden uygulamaya her aşamada en iyi uygulama ve örnek çözümleri geliştirmeye devam edeceğiz…
Dr. İsmail Karakış
Öne çıkan noktalar:
- Dijital dönüşüm satınalma birimleri için büyük bir zorluk olmaya devam ediyor
- Dijital dönüşüm yatırımları istikrarlı bir şekilde ilerliyor ve beklenenden daha hızlı şekilleniyor
- Satınalma uygulamalarının dijitalleşmesi kısa vadeli gelişim perspektifleri sunuyor
- Dijital çözümler satınalma organizasyonlarında önemli performans kazanımları sağlıyor
- Dijital dönüşüm projelerinin temel başarı faktörleri
Dijital dönüşüm satınalma birimleri için büyük bir zorluk olmaya devam ediyor
- Mevcut durum, satınalma birimlerini temel operasyonlara yeniden odaklanmaya teşvik etse de, dijital dönüşüm büyük bir zorluk olmaya devam ediyor.
- Süreçlerin dijitalleştirilmesi, üçüncü stratejik öncelik olmaya devam ederken çeviklik ve dirençli olmanın itici gücü olarak görülmektedir.
- Şirketler için maliyet azaltımı ve tedarikçi araştırma en önemli iki öncelik olarak görülmektedir. Bu öncelikler şirketlerin, özellikle sağlık krizi nedeniyle daha da kötüleşen, dış kaynakları güvence altına alma ve finansal performansı iyileştirme hedeflerine ulaşmalarını sağlamaktadır.
- Covid-19 krizi, satınalma birimlerinin stratejisinde değişikliğe yol açmıştır: birimlerinin %60’ından fazlası krize yanıt olarak önceliklerini yeniden değerlendirmiştir. Kısa vadede maliyet azaltımı ve risk yönetimi ön plana çıkarken, orta vadede, geleceğe daha iyi hazırlanmak için süreçlerin dijitalleştirilmesi ve alternatif tedarik kaynaklarına ilişkin araştırmaları yeniden önceliklendirilmiştir.
Dijital dönüşüm yatırımları istikrarlı bir şekilde ilerliyor ve beklenenden daha hızlı şekilleniyor
- Dijitalleşmedeki artış seviyesi, satınalma birimlerinin dijital dönüşüm projelerine olan bağlılığının yanı sıra satınalma fonksiyonunda dijital teknolojinin artan rolünü göstererek 2017 hedeflerini aşmıştır. Her ölçekteki şirketler tarafından yapılan önemli yatırımlar sayesinde bu trendin önümüzdeki iki yıl içinde yoğunlaşması beklenmektedir.
Satınalma uygulamalarının dijitalleşmesi kısa vadeli gelişim perspektifleri sunuyor
- Talepten ödemeye, tedarikten sözleşmeye gibi bütün süreçler ile veri analizi ve yönetimini de içeren belirli dijital uygulama alanları, satınalma fonksiyonunun dijitalleştirilmesinin temeli haline gelmiştir. Bu uygulamalar bugün en yaygın uygulama alanları olmakla birlikte önümüzdeki iki yıl için en yüksek yatırım planlarını temsil etmektedirler.
- Akıllı tedarik kaynağı bulma/tedarik kaynağının yerini değiştirme, risk yönetimi ve sanal satınalma asistanları gibi şu anda yaygın olarak kullanılmayan uygulama alanlarının satınalma birimlerindeki kullanıcı sayısının önümüzdeki iki yıl içerisinde ikiye katlanmasıyla birlikte ivme kazanması beklenmektedir. Bu uygulama alanları, çeviklik ve dirençlilik ile ilgili yeni zorluklara yanıt verilmesini sağlayacaktır.
- Covid-19 krizi, hem satınalma birimlerinin kullanabileceği dijital araçların hem de dijital dönüşüm yol haritalarının dirençliliğini test etmiştir. Avrupa'da yol haritaları konsolide edilirken, Afrika'da iki yıllık yatırım hedefleri, kriz sırasında eksik olan dijital uygulama alanlarıyla doğrudan bağlantılı olarak hem yukarı hem aşağı doğru önemli ölçüde yeniden düzenlenmiştir.
Dijital çözümler satınalma organizasyonlarında önemli performans kazanımları sağlıyor
- Satınalma organizasyonlarının ortalama olarak %79'u, dijital bir çözümün uygulanması sonucunda iş performansında ve organizasyonel faydalarda iyileşmeler görüldüğünü belirtmektedir. Bu durum, özellikle çözümün kullanıcılar tarafından yoğun bir şekilde kullanıldığı ve işlevsel özelliklerinden tam olarak yararlanıldığı şirketlerde geçerlidir.
Dijital dönüşüm projelerinin temel başarı faktörleri
- Dijital dönüşüm projeleri için temel başarı faktörleri arasında, satınalma süreçlerinin seçilen çözüme uyarlanması ve değişim yönetimine büyük bir yatırım yapılması ana faktörler olarak tanımlanırken, teknoloji veya entegratör seçimi daha düşük öneme sahip.
- Satınalma birimleri, bir dijital uygulama projesinin başarısında iş süreci dönüşümünün kritik rolü hakkında ortak bir görüşe sahiptir. Süreçlerin yeniden tasarımı ve değişim yönetimi için harcanan zaman, bir dijital dönüşüm projesine, dijital çözüm ve entegratör seçiminin teknik detaylarından daha fazla değer sağlayacaktır.
Türkiye’ye Yakından Bakış
Türkiye’de tedarikçi araştırma ve tedarikçi ilişkileri yönetimi (SRM) satınalma birimleri için ikinci stratejik öncelik olurken, birimler yatırım yapmaya Avrupa’dan daha yakın.
- Maliyet azaltımı, hem Türkiye’de hem de Avrupa'da satınalma birimlerinin yarısından fazlası için hâlâ en önemli stratejik önceliktir.
- Türkiye’de, Avrupa'ya kıyasla tedarikçi araştırma, dijital dönüşüm ve inovasyon daha yüksek önceliğe sahipken yetenek kazanımı ve gelişimi Avrupa’ya göre daha düşük önceliğe sahiptir.
- Özellikle COVID-19 krizinin yarattığı belirsizlikte dayanıklılık ve çevikliğin öneminin artmasıyla ön plana çıkan risk yönetimi Avrupa’da 4. stratejik öncelikken, Türkiye’de çok daha düşük önceliklendirilmiştir.
Türkiye’de satınalma birimleri tarafından kullanılan dijital çözümlerde S2C süreçlerinin dijitalleştirilmesi ve tedarik zinciri izlenebilirliği ön plana çıkmakta.
Türkiye’de satınalma birimleri, tedarik zinciri izlenebilirliği ve dijital pazaryerleri alanlarında Avrupa’daki diğer şirketlere göre ileri seviye dijital uygulamaya sahip. Bununla birlikte Avrupa’da ilk iki sırada yer alan P2P süreçlerinin dijitalleştirilmesi ve veri analizi ve görselleştirme alanlarında Türkiye’deki satınalma birimlerinin gelişim alanları da mevcut.
