PwC, 64 ülkeden 800’ü aşkın şirketin katıldığı Küresel Dijital Satınalma Araştırması ile satınalma alanındaki dijital dönüşümün küresel durumunu ortaya koydu. Türkiye’den bu alandaki profesyonellerin de yer aldığı araştırmaya göre; satınalma departmanları 2025 yılı için ortalama %72’lik dijitalleşme hedefi belirledi. Ancak Covid-19 etkileri, satınalma süreçlerinin gerçek dijitalleşme oranı algısının %6 azalarak %41’de kalmasına yol açtı.
PwC, satınalma alanındaki yeni dijital teknolojilerin yaygın ve başarılı bir şekilde kullanılma seviyesini ölçümleyen Dijital Satınalma Araştırması’nı bu yıl global ölçekte gerçekleştirdi. Araştırmada, 6 kıta ve 64 ülkeden 800’ü aşkın şirket yer aldı. Türkiye’deki satınalma profesyonelleri ise 100 yanıtla araştırmaya önemli bir katkı sağladı.
Bu yıl 4.’sü gerçekleştirilen Dijital Satınalma Araştırması’na katılanların %26’sını 10 milyar Euro’dan fazla geliri ve 5 binden fazla çalışanı olan çok büyük ölçekli şirketler, %29’unu büyük ölçekli şirketler (1.5-10 milyar Euro), %30’unu orta ölçekli (50 milyon-1.5 milyar Euro) ve %15’ini küçük ölçekli şirketler (50 milyon Euro’dan az) oluşturdu.
‘ESG politikaları Türkiye’de de önem kazanacak’
Satınalma birimlerinin dijital dönüşümü ve gelecekteki beklentilerle ilgili şunları söyledi:
“Tedarik zincirlerindeki kırılmalar, uzaktan veya hibrit gibi yeni çalışma yöntemleri, birçok emtia için artan fiyatlar, bazı kritik girdi malzemelerindeki kriz ortamı gibi yeni risklerin ortaya çıkması, satınalma birimlerinin dijital dönüşüm algısını değiştirdi. Dijitalleşme seviyesi tüm sektörlerde ilerlemeye devam ederken; bugün itibariyle maliyet kontrolü, süreç verimliliği, tedarik zinciri izlenebilirliği ve tedarikçi ilişkileri yönetimini güvence altına alma gibi zorlukları yönetebilmek için dijitalleşme önemli bir gereklilik haline geldi. Ayrıca, dijital dönüşüm günümüzde risk yönetimi ve uyumluluk açısından da kritik öneme sahip olmaya başladı. Dünya genelinde şirketlerin dijital yol haritaları, öncelikli olarak CO2 emisyonlarını takip eden yenilikçi ve sürdürülebilir uygulama örneklerini içeriyor. ESG konularının önümüzdeki yıllarda Türkiye'de de önem kazanması bekleniyor. Bu noktada satınalma birimleri, şirketlerin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasında önemli bir role sahip olacak. PwC Türkiye olarak pandemi döneminden bu yana öne çıkan ve değişen dengelerin şekillendireceği gelecek doğrultusunda dijitalleşme dahil satınalma ve tedarik yönetimi alanında, stratejiden uygulamaya kadar her aşamada en iyi çözümleri geliştirmeye devam edeceğiz.”
Araştırmadan çıkan bazı dikkat çekici sonuçlar şöyle:
Dijital satınalmanın geleceği
- Satınalma birimleri ortalama %72 oranında dijitalleşme hedefiyle 2025 için oldukça iddialı bir hedef belirledi. Ancak Covid-19 etkileriyle karşılaşan satınalma süreçlerinin gerçek dijitalleşme oranı algısı %6 azalarak ortalama %41 oranına ulaşıldı.
- Orta ölçekli şirketler, satınalma dijital dönüşümüne yönelik yatırımlarını 2020-2022 arasında %50 artırmayı planlamışken, büyük ve çok büyük şirketler bütçelerini korudu.
- CPO’lar yol haritalarını Tedarikten Ödemeye (S2P) süreçlerindeki dijitalleşmenin yanı sıra ESG ve tedarik zinciri izlenebilirliği gibi yenilikçi uygulama alanlarına odaklıyor. Yeni trendler, dijital yol haritalarında deneysel dijital uygulama alanlarını rafa kaldırıp, kanıtlanmış katma değerli kullanım alanlarına odaklanmaya doğru eğilim gösteriyor.
- Tedarikçilerin karbondioksit emisyonlarının takibi, satınalma departmanları için önemli bir başlangıç noktası olmaya başladı. Şirketlerin %27’si halihazırda yeni ortaya çıkan bu uygulama alanını kendi organizasyonlarında kullanıyor veya deniyor.
- Satınalma süreçlerinde blokzincir (blokchain) uygulanabilirliği, satınalma birimlerinin %59’u için halen netleştirilmesi gereken bir konu. Ancak blokzincir tüm tedarik zinciri süreçleri için değerli iyileştirmelerin bir etmeni olarak görülüyor.
Dijital satınalmanın mevcut durumu
- Dijital dönüşüm, CPO’ların yol haritasında 6 puan ilerlerken, maliyet azaltma ve stratejik kaynak bulma %61 ile halen haritada öncü konumda.
- Dijital dönüşüm, geleneksel süreç optimizasyonu ve maliyet azaltma hedeflerine ek olarak risk yönetimi ve uyumluluk tarafından da besleniyor.
- Katılımcıların %90’ının Tedarikten Sözleşmeye (S2C) veya Talepten Ödemeye (P2P) çözümlerinden birini, %77’sinin ise her ikisini birden kullanması sebebiyle Tedarikten Ödemeye (S2P) dijitalleşmesi, satınalma birimleri için ‘yeni normal’ haline geldi.
- Yüksek düzeyde süreç dijitalleşmesine sahip şirketlerin %80’i veri kullanılabilirliği sayesinde değer yaratmayı başarıyor. Ancak şirketlerin %55’i halen verilerden yararlanmakta zorlanıyor.
İletişim
Aslıhan Dellaloğlu Karacalı
Pazarlama ve İletişim, Direktör, PwC Türkiye
Telefon: +90 212 326 6570
