UFRS / TFRS Bülteni - Mayıs/Haziran 2020

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK), Korona virüs (COVID-19) ile ilgili olarak kira ödemelerinde tanınan imtiyazlara ilişkin UFRS 16 Kiralamalar standardında değişiklikler yayınlamıştır.

Bir bakışta

COVID-19 salgını sebebiyle kiracılara kira ödemelerinde bazı imtiyazlar sağlanmıştır. Bu imtiyazlar, kira ödemelerine ara verilmesi veya ertelenmesi dahil olmak üzere çeşitli şekillerde olabilir. 28 Mayıs 2020 tarihinde, UMSK UFRS 16 Kiralamalar standardında yayımladığı değişiklik ile kiracıların kira ödemelerinde COVID-19 sebebiyle tanınan imtiyazların, kiralamada yapılan bir değişiklik olup olmadığını değerlendirmemeleri konusunda isteğe bağlı kolaylaştırıcı bir uygulama getirmiştir. Kiracılar, bu tür kira imtiyazlarını kiralamada yapılan bir değişiklik olmaması durumunda geçerli olan hükümler uyarınca muhasebeleştirmeyi seçebilirler. Bu uygulama kolaylığı çoğu zaman kira ödemelerinde azalmayı tetikleyen olay veya koşulun ortaya çıktığı dönemlerde kira imtiyazının değişken kira ödemesi olarak muhasebeleştirilmesine neden olur.

Kapsam

Birçok bölgede, COVID-19 salgını sonucunda kiracılara kira imtiyazları sağlanmıştır veya sağlanması beklenmektedir. Bu imtiyazlar, kira ödemelerine ara verilmesi veya belirli bir süre için kira ödemelerinin ertelenmesi dahil olmak üzere çeşitli şekillerde olabilir ve bunu bazen gelecek dönemlerde artan kira ödemeleri izleyebilir. Bu tür kira imtiyazlarının değerlendirilmesine ve muhasebeleştirilmesine ilişkin hükümler UFRS 16’da tanımlanmıştır. Ancak UMSK kiralamada yapılan değişikliklerin muhasebeleştirilmesine ilişkin olarak UFRS 16’da yer alan hükümlerin, COVID-19’la ilgili olarak kira ödemelerine tanınan çok sayıda imtiyaza uygulanmasının, özellikle işletmelerin salgın sebebiyle karşılaştıkları zorluklar da göz önünde bulundurulduğunda, zahmetli olacağını dikkate almıştır.

Bu nedenle, kiracılara (kiraya verenlere değil) COVID-19 ile ilgili kira imtiyazının bir kiralama değişikliği olup olmadığını değerlendirmeleri konusunda isteğe bağlı kolaylaştırıcı bir uygulama sağlamıştır. Kiracılar bu tür kira imtiyazlarını, kiralamada yapılan bir değişiklik olmaması durumunda geçerli olan hükümler uyarınca muhasebeleştirmeyi seçebilirler. Bu kolaylaştırıcı uygulamanın seçildiği birçok durumda, söz konusu imtiyazlar değişken kira ödemesi olarak muhasebeleştirilecektir.

Kolaylaştırılmış uygulama sadece COVID-19 salgınının doğrudan bir sonucu olarak tanınan kira imtiyazları için ve yalnızca aşağıdaki koşulların tümü karşılandığında geçerlidir:

a. Kira ödemelerindeki değişikliğin kiralama bedelinin revize edilmesine neden olması ve revize edilen bedelin, değişiklikten hemen önceki kiralama bedeliyle önemli ölçüde aynı olması veya bu bedelden daha düşük olması,

b. Kira ödemelerindeki herhangi bir azalış sadece 30 Haziran 2021 tarihinde veya bu tarihten önce yapılacak ödemeleri etkiliyorsa ve

c. Kira sözleşmesinin diğer hüküm ve koşullarında önemli bir değişiklik olmamışsa.

Muafiyeti uygulayan kiracıların, kolaylaştırıcı uygulamayı uyguladığını ve COVID-19 ile ilgili kira imtiyazlarından kaynaklanan değişiklikleri göstermek amacıyla ilgili raporlama döneminde kâr veya zarara yansıtılan tutarı açıklaması gerekecektir. Kiracı, bu kolaylaştırıcı uygulamayı kullanması halinde, benzer özellik ve durumlardaki diğer kira sözleşmeleri için de tutarlı bir şekilde uygular. Değişiklik UMS 8 kapsamında geriye dönük olarak uygulanacaktır, ancak kiracıların önceki dönem rakamlarını yeniden düzenlemeleri veya UMS 8 paragraf 28(f ) uyarınca açıklama yapması gerekmemektedir.

Bu değişiklik kimleri nasıl etkiliyor?

Salgının yaygınlığı ve birçok hükümetin sosyal mesafe için aldığı önlemler göz önüne alındığında birçok kiracıya bu değişiklik kapsamında kira imtiyazının tanınmış olması muhtemeldir. Ancak bu değişiklik kiraya veren muhasebesini değiştirmemektedir.

Uygulama tarihi ve geçiş

Değişiklikler, 1 Haziran 2020 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişikliğin mümkün olan en kısa sürede uygulanmasına izin vermek amacıyla ara dönem raporlamalarında veya 28 Mayıs 2020 tarihinden önce finansal tablolar yayımlanmak için onaylanmamış olsa dahi erken uygulamaya izin verilir.