Gelir Vergisi Genel Tebliği (Kira ödeme ve tahsilatlarının tevsiki)

Kapsam

17.10.2024 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 328 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğiyle; işyeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat ve ödemelerin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsikine ilişkin düzenleme ve açıklamalar yapılmıştır.

Tebliğde yer alan düzenlemeler ve açıklamalar aşağıda özetlenmiştir.

1. Yapılan düzenleme ve açıklamaların özeti

Yayımlanan Tebliğ ile Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinde yer alan yetki çerçevesinde, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellef olmayanların gerçekleştirdikleri iş yeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat ve ödemelerin;

• Bankacılık Kanunu’nda tanımlanan bankalar veya
• Posta Hizmetleri Kanunu’na göre kurulan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsikiyle ilgili düzenlemeler yapılmıştır.

Tebliğde ayrıca, getirilen tevsik yükümlülüğüne uyulmaması durumunda uygulanacak cezai müeyyidelerin uygulanmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

2. Tevsik zorunluluğunun kapsamı ve tevsik zorunluluğu getirilen işlemlerde belge düzeni

Tebliğde, konutlarda ve iş yerlerinde, konutunu ve iş yerini kiraya verenler ve bunları kiralayanların, kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmeleri zorunlu tutulmuş;

• Haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralamalarına ilişkin yapılan tahsilat ve ödemelerin tevsik kapsamında olduğu,
• Konut ve iş yerini kiraya verenler ve bunları kiralayanların, kira bedeline ilişkin mahkeme ve icra yoluyla veya ayni olarak yaptıkları tahsilat ve ödemelerin ise tevsik zorunluluğu kapsamı dışında olduğu, belirtilmiştir.

Tebliğde ayrıca;

• Hisseli gayrimenkullerin kiralanmasında, kira bedelinin tamamının kiraya verenlerden birine bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla ödenmesi durumunda, tevsik zorunluluğunun yerine getirilmiş sayılacağı,
• Bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracı kılınmak suretiyle; para yatırma, havale, EFT, çek, banka ve kredi kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında düzenlenen dekont veya hesap bildirim cetvellerinin tevsik edici belge olarak kabul edileceği, açıklanmıştır. Yapılan açıklamaya göre, bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar aynı kapsamda olup, kişilerin kira ödemelerini; banka şubelerine giderek T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası, ad soyad/unvan bilgileri ve “kira ödemesi” açıklamasıyla kiraya verenin hesabına yatırması durumunda da tevsik yükümlülüğü yerine getirilmiş sayılmaktadır. 

3. Ceza uygulaması 

Tebliğde, getirilen zorunluluklara uymayanların her birine, her bir işlem için; 

• Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 20.000 Türk lirasından, 
• İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 10.000 Türk lirasından, 
• Yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 5.000 Türk lirasından, az olmamak üzere işleme konu tutarın %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği açıklanmıştır. 

Yapılan açıklamaya göre; 

• Bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon Türk lirasını geçemeyecek, 
• Tevsik zorunluluğuna uymadan ödeme yapanların; durumu, ödemeyi takip eden beş iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde, ödemede bulunan adına bu düzenleme uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilmeyecektir. 

Tebliğde konuyla ilgili çok sayıda örneğe yer verilmiş, 29.07.2008 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 268 seri no.lu Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır. 

İlgili Tebliğ metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz. 

Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 328)