Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No 486)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

Serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliştirilen Defter-Beyan Sistemi ile ilgili olarak 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 486)’nin maddelerinde değişiklikler ve kapsamında genişletmeler yapılmıştır.

İlgili tebliğ ile Defter-Beyan Sistemi (Sistem)’nin tanımında değişikliklerde bulunulmuş ve kapsamı genişletilmiş, serbest meslek erbabı ile işletme hesabı esasına göre defter tutanların defterlerinin bu sistem üzerinden elektronik olarak ibrazına olanak sağlanmıştır. Ayrıca vergi beyannameleri, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda Başkanlığın elektronik beyan ve bildirim sistemleri aracılığıyla verilebilmesinin de mümkün olduğu belirtilmiştir.

Elektronik Beyanname Sistemi

Vergi beyannamelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerine elektronik ortamda gönderilmesine ilişkin, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve ilgili diğer genel tebliğlerle belirlenen usul ve esaslar kapsamındaki yazılım, program veya uygulamaların tamamı “Elektronik Beyanname Sistemi” olarak tanımlanmıştır.

Sisteme kayıt yapılması

Serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin vergisel ve ticari işlemlere ilişkin kayıtlarının, Tebliğ’in ilgili maddesinde belirtilen ve Sistemi kullanma yetkisi bulunan mükellef, meslek mensubu ile meslek odası tarafından; Sisteme girilmesi veya Sisteme muhasebe programları aracılığıyla iletilmesinin de mümkün olduğu ifade edilmiştir.

Elektronik kayıt usulü ile kayıtların Sisteme girilme ve iletilme zamanı

Sistem kapsamında olan mükelleflere ilişkin vergisel ve ticari işlem kayıtları, Sistemi kullanma yetkisi bulunanlar tarafından elektronik ortamda Sisteme kayıt yapılması suretiyle gerçekleştirilecektir.

İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek kazancı defteri tutan mükellefler için birer aylık dönemlere ilişkin vergisel ve ticari işlemlerin Sisteme kayıt işlemlerinin ;

• Kayıtlarını VUK 213 Md 219’da belirtilen ve defter kaydı yerine geçen belgelere dayanarak yürüten mükellefler bakımından, işlemlerin ait olduğu ayı izleyen ikinci ayın 15 inci günü sonuna kadar gerçekleştirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
• Diğer mükellefler bakımından ise, işlemlerin ait oldukları aya ait katma değer vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son günün sonuna kadar ilgili ticari işlemlerin Sisteme kaydı gerçekleştirilebilecektir.

Sistem üzerinden tutulabilecek defterler

Tebliğ ile beraber; işletme defteri, çiftçi işletme defteri, serbest meslek kazanç defteri, amortisman defteri, envanter defteri, damga vergisi defteri, ambar defteri ile bitim işleri defteri gibi Defter-Beyan Sistemi üzerinden elektronik ortamda tutulabilen defterlere Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayının verildiği tarihte değişiklik yapılmıştır. Bu düzenleme sonucunda, defterlere ait oldukları takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılması kararlaştırılmıştır.

Ayrıca, Defter-Beyan Sistemi kapsamında olan mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların, Tebliğde belirlenen usul ve esaslar dışında kâğıt veya elektronik ortamda tuttukları diğer defterlerin hukuki geçerliliğinin bulunmadığı belirtilmiştir.

Sistem üzerinden tutulan defterlerin muhafaza ve ibrazı

Sistemde elektronik ortamda tutulan kayıtlar ile defterler, talep eden yetkili makamlara talep ettikleri şekliyle ibraz edilmesi amacıyla sistemden elektronik defter dosyası olarak indirilebilecek ya da bağlı olunan vergi dairesinden onaylı kağıt ortamdaki hali talep edilebilecektir. Bu değişiklik ile beraber söz konusu kayıt ve defterlerin, Defter Beyan Sistemi üzerinden elektronik defter dosyası olarak da indirilebilmelerine ve elektronik ortamda yetkili makamlara ibraz edilmelerine imkan tanınmıştır. Fakat belirtilen şekilde, Sistemden elektronik defter dosyası olarak indirilmeyen ya da bağlı olunan vergi dairesinden onaylı olarak alınmayan defter ve kayıtların hukuki geçerliği bulunmamaktadır.

Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların yetkili makamlara ibraz yükümlülüğünün mükellefe ait olduğu bilgisi Tebliğ’e eklenmiştir. Yetkili makamlarca talep edilen defterlerin, elektronik ortamda indirilmesi veya kağıt onaylı halinin bağlı olunan vergi dairesinden alınması sonrasında, yetkili makamlara ibraz edilmemesinin hukuki ve cezai sorumluluğu mükellefe aittir.

Kayıt ve defterler mevcut uygulamada, mükellefe ulaşılamaması durumunda ancak vergi dairesi aracılığıyla talep edilebilirken, yapılan düzenlemeyle bu talepler Başkanlıkça elektronik ortamda da karşılanabilecektir.

Sistemin kullanımına ilişkin hususlar

Defter-Beyan Sistemini kullanılamaz hale getiren mücbir sebep halleri, elektrik veya internet kesintileri, siber saldırı gibi koşulların varlığı içerisine Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde oluşabilecek sistemsel ve teknik problemler de eklenmiştir. Söz konusu sistemsel ve teknik problemler nedeniyle belgelerin belirlenecek süreler dâhilinde elektronik ortam haricinde düzenlenmesi, muhafaza edilmesi ve Tebliğde belirlenen sürelerin uzatılması ile bahse konu koşulların ortadan kalkmasının ardından söz konusu işlemlerin Sisteme aktarılmasına ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda Bakanlık yetkilidir.

Sistem üzerinden veya Elektronik Beyanname Sistemi üzerinden beyanname ve/veya bildirimlerin hazırlanması, elektronik ortamda beyannamelerin Sistem veya Elektronik Beyanname Uygulaması aracılığıyla verilmesi ve diğer kullanım şekillerine ilişkin standart, kural, usul, zorunluluk veya izinleri ve bunlarda yapılacak değişikliklerin www.defterbeyan.gov.tr adresinde yayımlanacak teknik veya uygulama kılavuzları veya duyurular ile belirleneceği ifade edilmiştir.

Yukarıda belirtilen tebliğ değişikliklerine ilişkin detaylar ilgili tebliğde ayrıntılı olarak görülebilmektedir.

İlgili tebliğe aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 486)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 532)